همیشه مسائل مهم حقوقی در تنظیم قرارداد باید مورد توجه قرار بگیرد تا در صورت بروز دعاوی احتمالی، مشکلات را کاهش دهد؛ در این مطلب سعی داریم به قوانین و ضرورتهای این مسئله و مراجعه به وکیل تنظیم قرارداد و استفاده از مشاوره قرارداد بپردازیم، با ما همراه باشید.
ضرورت وجود وکیل تنظیم قرارداد
وکیل باتجربه مراحل مختلف برای اجرای قرارداد را پیشبینی کرده و تعهدات طرفین را حین اجرای آن متعادل و متوازن میکند؛ همچنین با اعمال کردن بندهایی در سند، ضمانت اجرایی آن را افزایش خواهد داد و ضمانت میکند که مفاد قرارداد با قوانین مربوطه هماهنگ باشند.
به طور کلی گذشته از متن، ماهیت قرارداد نیز از جانب وکیل در هنگام تنظیم آن بررسی خواهد شد و باعث افزایش بهرهوری آن میشود؛ اگر عقد توسط وکیل مجرّب تنظیم شود، میتوان اطمینان داشت که پیشبینیهای لازم برای ایجاد نشدن اختلافات احتمالی شده است.
اگر به فرض یکی از طرفین در تعهدات خود کوتاهی بکند اگر قرارداد به صورت معتبر تنظیم شده باشد، برای طرفی که ضرر کرده است مهم خواهد بود که مفاد آن چگونه نوشته شدهاند و تنظیم قراردادی اصولی باعث میشود که دادگاه راحتتر طرف خاطی را به انجام تعهد خود ملزم کند.
ویژگیهای شکلی که وکیل تنظیم قرارداد آنها را رعایت خواهد کرد عبارتند از: دوری کردن از ابهام در نوشتار، به کار بردن واژههایی با معنای حقوقی درست، رعایت قالب حقوقی الزامآور برای اجرای مفاد؛ و ویژگیهای ماهیتی که وکیل آنها را در نظر میگیرد به شرح زیر است: رعایت توازن بین تعهدات طرفین، قابلیت اجرایی داشتن موضوع قرارداد و الزام طرف متعهد به انجام آن و ضمانت حل شدن اختلافات احتمالی.
اهمیت وجود مشاور تنظیم قرارداد
میدانید که مهمترین ویژگی یک عقد یا قرارداد، الزامآور بودن آن به انجام تعهدات طرفین است و اینکه بندهای آن باید مطابق با قوانین کشور تنظیم شوند تا از اعتبار ساقط نشوند، به همین دلیل هنگام نوشتن آن مهم است با وکیلی باتجربه که به این مسائل آگاهی کامل دارد، مشورت شود.
به عنوان مثال ممکن است طرف قرارداد شما شخصی حقوقی مانند یک شرکت باشد و شما با نماینده آن در حال انجام معامله هستید، مشاور باتجربه از شما میخواهد که صلاحیت آن فرد برای تنظیم قرارداد را به صورت صحیح بررسی کنید تا در صورت وجود مشکل، متضرر نشوید.
گذشته از این باید بدانید که واژهها در نوشتن متن عقد بسیار مهم هستند و کلماتی با بار معنایی مشابه ممکن است از منظر حقوقی بسیار با هم متفاوت باشند و کاربردهای گوناگونی داشته باشند، از همین رو وجود وکیل مجرّب در مقام مشاور که با اصطلاحات حقوقی آشنایی کامل دارد میتواند ضروری باشد.
مثلا دو کلمه عاریه و قرض ممکن است در گفت و گوهای روزمره به صورت مترادف به کار بروند ولی از نظر حقوقی دو عقد کاملا متفاوت هستند که هر کدام تعهدات متفاوتی را طلب میکنند و استفاده نادرست از این کلمات میتواند رویه دادرسی را عوض کند و باعث ضرر یکی از طرفین شود.
ویژگیهای وکیل یا مشاور تنظیم قرارداد
اولین ویژگی مشاور یا وکیل تنظیم قرارداد دانش حقوقی مناسب است، تسلط کامل به بندهای قانون و مقررات مربوط به انواع عقد یا قراردادی است که میخواهید تنظیم کنید؛ دومین ویژگی مهم این فرد تجربه کافی در این امور است، یک مشاور یا وکیل باتجربه از آنجا که مدت زیادی در تنظیم عقود و دعواهای مربوط به آنها فعالیت داشته میتواند بهترین روش را برای تنظیم قرارداد به شما معرفی کند.
مشاور یا وکیل چه راهنماییهایی به شما میکند؟
همانطور که اشاره شد، مهمترین راهنمایی وکیل یا مشاور، پرهیز دادن شما از نوشتن عقدی است که به اندازه کافی الزامآور نیست، او با آگاهی کامل از قوانین شما را کمک خواهد کرد تا طرف مقابل را با استفاده از متن مناسب در تنظیم قرارداد ملزم به انجام تکالیفش بکنید.
مشاور یا وکیل شما را در استفاده نکردن از واژههای اضافی و ظاهرا هممعنا بازمیدارد و به شما کمک میکند در صورت بروز هر اختلافی به راحتی به حقوق خود برسید.
وکیل تنظیم قرارداد کیست؟
به وکیل پایه یک دادگستری که در زمینه تنظیم و نوشتن عقود به طور خاص مهارت داشته باشد و میتواند در این زمینه مشاورههای حقوقی لازم را به شما بدهد، وکیل تنظیم قرارداد میگویند؛ این تصور که هر وکیلی حتی با وجود سابقه طولانی میتواند در امور تنظیم قرارداد تخصص داشته باشد، اشتباه است.
در قانون، امور مربوط به عقود مختلف، آییننامهها و قواعد خاص خود را دارد که معمولا در حال اصلاح و تغییر هستند و به همین دلیل است که مدیران شرکتهای تجاری بزرگ نیز کار تنظیم قرارداد را به وکلای مجرّب و متخصص در این زمینه واگذار میکنند.
زمینههای تخصصی وکیل تنظیم قرارداد
با وجود اینکه یک وکیل در تمام زمینههای حقوقی باید معلومات کافی را داشته باشد، امّا در خصوص تنظیم عقود باید در امور حقوقی زیر متخصص باشد:
- تخصص در تنظیم قراردادها: میدانید که عقود انواع مختلفی دارند که هر کدام از نظر قانونی، مقررات مخصوص به خود را طلب میکنند، مثلا انواع قراردادهای خرید و فروش، مشارکت، سرمایهگذاری و… که آگاهی از تمام آنها برای این نوع وکیل لازم است.
- وکالت در دعاوی مربوط به قراردادها: وکیل تنظیم قرارداد با دانش حقوقی و اطلاعات کافی در این زمینه در صورت بروز اختلاف باید بتواند طرف مقابل را از راههای قانونی ملزم به انجام تکالیف خود بکند و در صورت لزوم برای انجام سایر مسائل قانونی، اقدام کند.
- تخصص در ارائه مشاوره و تنظیم دادخواست: باید بتواند با راهکارهای قانونی طرفین را راهنمایی کرده و در صورت بروز اختلاف، دادخواست مناسب را برای رسیدن سریع به نتیجه، تنظیم کند.
- تخصص در داوری اختلافات مربوط به قراردادها: در بعضی از قراردادها مرجع حل اختلاف در خصوص آن قرارداد، داوری تعیین شده است که بهترین گزبنه در این مواقع وکیل متخصص است.
وکالت در دعاوی امور قراردادها
وقتی بین طرفین عقد، اختلاف پیش بیاید بهترین راه برای طرف متضرر استفاده از وکیل متخصص در این حوزه است، در بخش قبل عنوان شد که این وکیل با تخصص کافی در صورت بروز مشکلات قضایی با استناد به مواد قانونی و مفاد قرارداد میتواند اختلاف را به راحتی حل و فصل کند.
همچنین در صورت نیاز میتواند برای باطل کردن یا فسخ قرارداد از راههای قانونی اقدام کرده و خسارات احتمالی را از طرف مقابل دریافت کند یا او را مجبور به انجام تکالیف و تعهداتش بکند.
داوری اختلاف مربوط به قراردادها
در خصوص بسیاری از انواع عقود در صورت بروز اختلاف، طرفین قرارداد، مرجع حل اختلاف را داوری بیان نموده است، از آنجا که شخص داور باید در زمینه تنظیم قرارداد متخصص باشد، بهترین داور در این امور همان وکیل تنظیم قرارداد است که با پیچ و خم قواعد و قوانین مربوط به عقود آشنا است.
تنظیم قرارداد
میدانید که در نوشتن و تنظیم عقود باید اصولی رعایت شوند که علاوه بر التزام طرفین به انجام تعهدات، در صورت بروز اختلافات احتمالی، روند دادرسی را آسان کرده و باعث شود تا حقی از کسی ضایع نشود؛ در همین راستا باید بدانید که اصولی که باید در تنظیم قرارداد رعایت شوند به شرح زیر است:
- نوشتن عنوان
- توضیحات و تعاریف
- درج مشخصات دقیق طرفین
- انشاء موضوع و مورد قرارداد
- مشخص کردن مبلغ به حروف و عدد
- نوشتن شروط ضمن عقد
- درج تعهدات و تکالیف طرفین
- مشخص کردن ضمانتهای طرفین برای اجرای مفاد
گذشته از این در تنظیم قرارداد باید عناصر و شرایط قانونی آن از قبیل: رضایت طرفین، اهلیت داشتن هر دو طرف، قانونی و مشروع بودن موضوع عقد و معیّن بودن موضوع معامله، رعایت شوند.
اصول دیگری که برای نوشتن قرارداد باید رعایت شوند عبارتند از:
- مکتوب کردن مذاکرات پیش از عقد و به تأیید رسیدن آن توسط طرفین.
- نوشتن شروط فرعی در قرارداد که باعث میشوند طرفین بیشتر به تعهدات خود پایبند بمانند.
- درج شرط عدم افشای اسرار تجاری در قراردادهای تجاری.
- نوشتن زمان دقیق شروع و پایان معامله.
- بررسی مفاد قرارداد از نظر قانونی و مشروع بودن آنها.
- مشخص کردن ضمانتهای اجرایی یعنی جریمه و جبران خسارات طرف مقابل در صورت عمل نکردن یکی از طرفین به تکالیف خود.
- و در نهایت بهتر است در متن قرارداد راهکارهایی برای حل اختلافات احتمالی در نظر گرفته شود تا نیاز به دادرسیهای طولانی و هزینهبر نباشد، مثلا ساز و کار داوری یا چیزی مشابه آن میتواند راه مناسبی برای حل دعاوی باشد.
هزینه تنظیم قرارداد
طبیعتا تنظیم قرارداد توسط وکیل متخصص در این امور مشمول هزینه میشود که البته با توضیحات داده شده حتما ارزش آن را خواهد داشت؛ امّا میزان این هزینه اولا بستگی به میزان تجربه و کارآزمودگی وکیل دارد و در درجه دوم بسته به نوع قرارداد خواهد بود، مطمئنا عقودی با حساسیت و پیچیدگی بالاتر هزینههای بیشتری خواهند داشت. نکته دیگر آن که ممکن است حتی برای دو عقد با عنوان مشابه و مفاد گوناگون، هزینه متفاوتی در نظر گرفته شود.