برای اینکه اختلافات و مسائلی که بین طرفین یک قرارداد پیش آمده است به خوبی حل و فصل شود و نتیجه حاصل به نفع طرفین و مورد قبول آن‌ها باشد، افرادی که قصد اقامه دعوا دارند می‌توانند از یک یا چند داور برای نظارت بر روند موضوع و تصمیم‌گیری نهایی درباره نتیجه آن کمک بگیرند.
داور انتخاب شده باید مورد تایید طرفین باشد و بی‌طرفانه درباره موضوع مورد بحث قضاوت و رای صادر کند؛ اما در بعضی شرایط داور بر مبنای قانون عمل نمی‌کند و رای صادر شده توسط داور مورد قبول یکی از طرفین دعوا یا هر دو آن‌ها نیست. در این مواقع بر اساس شرایطی که در قانون مشخص شده است می‌توانید درخواست ابطال رای داور را داشته باشید.
شرایط قانونی انتخاب داور
برای اینکه رای داور مورد تایید طرفین باشد، باید مفاد قانونی که برای انتخاب داور یا داوران رسیدگی به حل اختلاف طرفین در نظر گرفته را در نظر بگیرید. افرادی که در گروه‌های زیر قرار دارند نمی‌توانند به عنوان داور توسط اشخاص یا مراجع قانونی برای رسیدگی به پرونده‌های اختلاف بین طرفین یک مسئله یا مشکل انتخاب شوند.
افراد زیر ۲۵ سال
افرادی که در دعوا ذینفع هستند
افرادی که با یکی از طرفین دعوا دارای رابطه سببی یا نسبی تا طبقه سوم هستند
افرادی که به عنوان وکیل، کفیل یا مباشر یکی از طرفین دعوا انتخاب شده‌اند
افرادی که طرف دعوا هستند یا همسر و فرزندان آن‌ها
کارمندان و قضات شاغل در محاکم قضایی
اشخاص فاقد صلاحیت و اهلیت برای داوری
اشخاصی که به لحاظ قانونی از داوری منع شده‌اند.
موارد اعتراض و ابطال رای داور
برای اینکه بتوانید رای داور را باطل کنید، باید موارد قانونی اعتراض به رای داور را که توسط قانون‌گذار پیش‌بینی شده بشناسید؛ زیرا تنها در شرایطی که امکان اعتراض قانونی به رای داور وجود داشته باشد، طرفین دعوا می‌توانند درخواست ابطال رای داور را مطرح کنند.
از جمله موارد قانونی اعتراض به رای داور و ابطال آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- رای داور مخالف با قوانین حقوقی و موجد حق باشد.
- صدور رای داور نسبت به موضوعی که مورد داوری نبوده است.
- صدور رای داور خارج از اختیاراتی که برای او در نظر گرفته شده است.
- ارائه رای داور یا داوران به مرجع قانونی پس از انقضای مهلت تعیین شده برای صدور رای
- صدور رای داور برای مواردی که در دفتر ثنا اسناد رسمی یا دفتر املاک ثبت شده و دارای اعتبار قانونی است.
- صدور رای توسط داور برای مواردی که داور مجاز به رای دادن نباشد.
- صدور رای داوری توسط فردی که به موجب حکم دادگاه یا عرفا اهلیت و صلاحیت حق رای ندارد و از داوری کردن منع شده است.
شرایط ابطال رای داور
رای داور به لحاظ قانونی دارای اعتبار است و طرفین دعوا نمی‌توانند به خاطر عدم رضایت از رای صادر شده درخواست باطل کردن رای داور را داشته باشند. در واقع، برای ابطال رای داور باید شرایط این کار وجود داشته باشد تا قانون‌گذار به درخواست باطل کردن رای داور رسیدگی کند.
شرایطی که برای باطل کردن رای داور در نظر گرفته شده در ادامه توسط دادسو ارائه شده ست.
وجود یکی از موارد بطلان رای داوری
اهلیت داشتن و مورد قبول بودن طرفین دعوا برای ثبت درخواست اعتراض به رای داوری
ثبت اعتراض به رای داوری و ابطال آن از طریق دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی
ارائه مدارک لازم برای ثبت دادخواست باطل کردن رای داوری.
نحوه ابطال رای داور
برای باطل کردن رای داور یا داوران توسط طرفین دعوا مراحل مشخصی در نظر گرفته شده است. دادسو در ادامه مراحلی که افراد ساکن ایران و خارج ایران برای باطل کردن رای داوری باید انجام دهند را ارائه کرده است.
۱) ثبت‌نام در سامانه ثنا یا مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیکی قضایی جهت احراز هویت طرفین دعوا و ثبت درخواست ابطال رای داوری
۲) تنظیم دادخواست ابطال رای داوری با کمک وکیل متخصص این حوزه
۳) ثبت درخواست بطلان رای داور به دادگاه توسط ساکنین ایران (در ۲۰ روز) و افراد خارج ایران (در مدت ۲ ماه) در صورت برقرار بودن شرایط ابطال رای داور
۴) بررسی مفاد درخواست اعتراض به رای داوری و صدور حکم ابطال رای توسط دادگاه
مهلت اعتراض به ابطال رای داور
اگر یکی از طرفین دعوا درخواست باطل شدن رای داوری را تنظیم و آن را به دادگاه ارائه کرده باشد، طرف مقابل می‌تواند نسبت به این درخواست اعتراض کند. در این شرایط، طرفی که اعتراض دارد می‌تواند نسبت به صدور حکم ابطال رای دوار دادگاه درخواست واخواهی تنظیم کند یا درخواست تجدید نظر و فرجام‌خواهی یا اعاده دادرسی را نسب به رای صادره دادگاه برای بطلان رای داور داشته باشد.
اگر خارج از ایران هستید به مدت دو ماه فرصت دارید تا برای اعتراض به حکم باطل شدن رای داور در سامانه ثنا ثبت‌نام کرده و درخواست و لایحه اعتراض را شخص تنظیم شده ارائه کنید. همچنین افراد داخل ایران می‌توانند در مدت ۲۰ روز از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی نسبت به حکم دادگاه برای بطلان رای داوری اعتراض کنند.
مرجع رسیدگی به ابطال رای داور
اگر ارجاع به داوری توسط دادگاه بدوی انجام شده باشد، مرجع رسیدگی به ابطال رای داوری همان دادگاه خواهد بود. همچنین در شرایطی که دادگاه تجدید نظر طرفین دعوا را برای حل و فصل مشکلات پیش آمده به داور ارجاع داده باشد، باید به ابطال رای داوری هم توسط همان دادگاه رسیدگی شود.
اگر هیچ دادگاهی دخالتی در رای داوری و ارجاع طرفین به آن نقشی نداشته باشد، مرجع صالح رسیدگی به درخواست باطل کردن رای داوری دادگاه دارای صلاحیت رسیدگی به اصل دعوا خواهد بود. در این شرایط باید طرفین یا یکی از افرادی که درخواست باطل کردن رای داور را دارد، این درخواست را تنظیم و به دادگاه ارائه کند. سپس دادگاه با تعیین وقت شرایط پرونده را بررسی و حکم نهایی را صادر می‌کند.
دریافت وکیل
گروه وکلای ملکبانان با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه ی ملکی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
