در مراجع قانونی تغییر و عوض کردن واقعیت و نشان ندادن حقیقت در چیزی به عنوان جرم جعل شناخته میشود. در ادامه این متن می خواهیم با مفاهیم عمومی جرم جعل، انواع آن و مجازات جعل اسناد عادی آشنا شویم.
باید به این نکته اشاره کنیم که در قوانین کشور عزیزمان ایران جرم جعل جزو جرایم غیر قابل بخشش میباشد. از همین رو علیرغم گذشت شاکی از پرونده این جرم از طرف مراجع قضایی قابل بخشش و چشم پوشی نیست. مشاور حقوقی میتواند با توجه به نوع جعل، میزان جریمه نقدی، حبس و… را تا حدودی مشخص کند.
جرم جعل اسناد چیست؟
برای بررسی مجازات جعل اسناد عادی ابتدا باید بدانیم چه عملی به عنوان جرم جعل در قانون شناخته میشود. طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی، هرگونه ایجاد تغییر در اسناد، مخدوش کردن، خط خوردگی، تغییر واقعیت و… به عنوان جرم جعل اسناد شناخته خواهد شد.
تفاوت اسناد رسمی و اسناد عادی
برای اینکه بتوانیم واضح تر به مجازات جرم اسناد عادی بپردازیم، ابتدا باید تفاوت یک سند رسمی با یک سند عادی را بررسی کنیم.
سند رسمی به سند ماشین، سند ملک یا هرگونه سندی که توسط مامور دولت با رعایت ملزومات قانونی خاص در دفاتر رسمی ثبت و تنظیم شده اند گفته میشود. در حالی که سند های عادی شامل انواع چک، سفته و قولنامه هایی هستند که بین طرفین و بدون ثبت شدن در دفاتر رسمی و حضور مامور قانونی تنظیم میشوند.
اینکه نوشته ای در سربرگ های دولتی و قانونی تایپ شود و توسط اشخاص امضا شود، باعث رسمی شدن آن سند نمیشود. در نتیجه هرگونه تخلف، دگرگونی، مخدوش کردن، قلم خوردگی و… که بر روی یک سند عادی توسط یکی از طرفین یا شخص سوم انجام شود، به عنوان جرم جعل اسناد عادی شناخته میشود.
انواع جعل اسناد عادی
در قانون، مجازات جعل اسناد عادی بر اساس نوع جعل و جرم صورت گرفته تعیین میشود. در ادامه به انواع جعل اسناد عادی اشاره خواهیم کرد:
جعل مادی
جعل مادی در واقع به معنای دخالت فیزیکی اشخاص در تغییر یک سند عادی یا رسمی است. در ماده 523 مجازات اسلامی جعل مادی به معنای خراشیدن، محو کردن، قلم خوردگی و به طور کلی ایجاد هرگونه تغییر برای دگرگون کردن واقعیت های یک سند میباشد.
جعل معنوی یا مفادی
این جرم اکثرا در جعل اسناد رسمی اتفاق می افتد. جعل معنوی در واقع زمانی تحقق می یابد که مامور دولت هنگام تنظیم و اجرای یک سند باعث تغییر در نوشتار، ساختار یا معنا و مفهوم اصلی آن سند و دگرگون کردن واقعیت ها میشود.
انواع جعل اسناد عادی و رسمی شامل
جعل انواع امضا، دست خط و احکام صادره از طرف رئیس جمهور، اعضای مجلس یا اشخاص قانونی دولت که موجب دگرگون کردن حکم یا سند شود.
امضا، مهر یا لوگوی شرکت های ثبت شده، موسسات یا اداره های دولتی.
حکم دادگاه یا اسناد دولتی.
مدارک اشتغال به تحصیل، مدارک تحصیلی و فارغ التحصیلی و…
مدارک بانکی مانند چک های بانکی، سفته و…
قولنامه ملکی یا سند ملکی.
مجازات جعل اسناد عادی و رسمی
مجازات برای جعل اسناد رسمی: مجازات هایی که برای جعل اسناد رسمی در ماده قانون مجازات اسلامی ارائه شده است به شرح زیر میباشد:
طبق ماده 523 قانون مجازات اسلامی، جرم جعل توسط مامور دولتی یا افراد وابسته به ارگان های دولتی صورت میگیرد. مجازات تعیین شده برای این جرم شامل جرایم نقدی و حبس به مدت یک سال تا سه سال با توجه به نوع جرم میباشد.
همچنین باید به این نکته اشاره کنیم که طبق مفادی در این ماده قانون، اگر جرم جعل توسط اشخاص عادی و غیر دولتی صورت گرفته باشد، جزای شش ماه تا سه سال حبس و جرایم نقدی در انتظار آنان است.
مجازات جعل سند عادی
طبق ماده 536 در قانون مجازات اسلامی، شخصی که اقدام به جعل اسناد عادی میکند، یا شخصی با علم به جعلی بودن اقدام به استفاده از سند جعلی کرده است، به سه ماه تا یک سال حبس و جرایم نقدی با توجه به نوع سند محکوم خواهد شد.
دریافت مشاوره حقوقی
گروه وکلای ملکبانان با مدیرت وکیل فرشته محمد حسینی و سابقه درخشان و پرونده های موفق طی سال های اخیر آماده بررسی پرونده های قضایی و مشاوره های تخصصی در حوزه ی ملکی می باشد. با اعتماد به وکلای پایه یک دادگستری این موسسه می توانید از استیفای کامل حقوق قانونی خود اطمینان خاطر داشته باشید.
