قانون گذار صراحتا در ماده 100 قانون شهرداری و طرح اصلاحی ماده 100، مالکین اراضی و املاک را ملزم کرده که قبل از اقدام به انجام هرگونه عملیات عمرانی و ساخت و ساز از شهرداری مجوز یا پروانه ساخت و ساز اخذ کنند. تا به مجازات ساخت و ساز بدون مجوز محکوم نشوند و بتوانند اخذ پایان کار ساختمانی را از شهرداری دریافت کنند.
با این حال اگر مالک، مرتکب تخلف شود و پروانه اخذ نکند به مجازات ساخت و ساز بدون مجوز او در کمیسیون ماده 100 قانون شهرداری ها رسیدگی شده و حسب مورد ممکن است مالک یا سازنده که در قرارداد مشارکت در ساخت قرار است عهده دار عملیات ساخت و ساز و دریافت مجوز از شهرداری باشد را به یکی از مجازات های تعیین شده که پرداخت جریمه نقدی و تخریب بنا است محکوم کند.
این سختگیری قانون گذار من باب جلوگیری از ساخت و ساز بدون مجوز و الزام مالکین به دریافت پروانه ساخت و ساز است. که صریحا در طرح اصلاحی ماده 100 بدان اشاره شده و این حق را به شهرداری داده که در هر مرحله ای از ساخت و ساز از عملیات عمرانی و ساختمانی بدون مجوز ممانعت کند. و دستور به تخریب ملکی که به صورت غیر مجاز ساخته شده است را بدهد.
سرکار خانم فرشته محمد حسینی وکیل پایه یک دادگستری، موسس مرکز حقوقی ملکبانان با سال ها سابقه وکالت در امور ملکی، یکی از با تجربه ترین و موفق ترین وکلای مشهد می باشند.
وکالت در دعاوی ملکی اعم از سرقفلی، ارث، دعاوی شهرداری و کمیسیون ماده صد شهرداری، تخلیه ملک تجاری و مسکونی، الزام به تنظیم سند، خلع ید، فسخ و ابطال قرارداد، اختلافات پیمانکاری، مشارکت در ساخت و دعاوی علیه دولت و نهادهای دولتی، در رزومه ایشان قرار دارد.
مجازات ساخت و ساز بدون مجوز طبق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها
طبق این ماده قانونی، مجازات مالکینی که بدون اخذ پروانه ساختمانی، اقدام به ساخت و ساز غیر مجاز می کنند حسب مورد محکومیت به پرداخت جریمه نقدی و یا تخریب بنا است.
حکم به پرداخت جریمه نقدی
تبصره ۴ ماده فوق این چنین بیان می دارد که اگر بنایی بدون پروانه احداث شود اما اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی آن رعایت شده باشد کمیسیون حکم به پرداخت جریمه نقدی به ازای هر متر مربع بنای بدون مجوز داده و مالک ملزم است که آن را پرداخت کند. در صورتی که علی رغم ابلاغ حکم، از پرداخت جریمه ممانعت به عمل آید، شهرداری مکلف است که پرونده را به کمیسیون مربوطه ارجاع دهد. و تقاضای صدور حکم تخریب را خواستار شود.
مبنای محاسبه جریمه نقدی
جزای نقدی که توسط کمیسیون تعیین می شود بر مبنای قیمت زمان وقوع تخلف است. نه قیمت روزی که مالک یا سازنده به تادیه آن محکوم شده اند.
حکم به تخریب ملک
در دو صورت ممکن است شهرداری دستور تخریب ملک را به کمیسیون بدهد:
۱.در فرضی که مالک از پرداخت جریمه نقدی که به آن محکوم شده ممانعت به عمل آورد.
۲.اگر ساخت و ساز علی رغم نداشتن مجوز، بدون رعایت اصول فنی و بهداشتی و شهرسازی باشد در بدوا امر بدون آنکه مالک را به پرداخت جریمه نقدی محکوم کند به تخریب و قلع و قمع بنای او حکم داده می شود.
تشریفات حکم تخریب ملک
اگر قرار باشد تمام یا قسمتی از ملک، بنا بر تصمیم کمیسیون قلع و قمع شود بایستی مهلتی که از نباید از دو ماه تجاوز کند به مالک داده شود تا او اقدام به قلع بنا کند. اگر او ممانعت از این اقدام کرد شهرداری راسا اقدام کرده و هزینه آن را طبق آیین نامه اصلاحی ماده ۱۰۰، از مالک دریافت خواهد نمود.
آیا مالک می تواند به تصمیم کمیسیون مبنی بر مجازات ساخت و ساز بدون مجوز معترض شود؟
مطابق ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها، رسیدگی به تخلف اداری مالکین در جایی که از دریافت مجوز ساخت و ساز و اخذ پایان کار ساختمانی ممانعت می کنند کمیسیون ماده ۱۰۰ است. و این کمیسیون حسب مورد ممکن است مالک را من باب تخلفی که در عملیات ساخت و ساز مرتکب شده محکوم به پرداخت جزای نقدی و یا تخریب ملک کند. سوالی که در اینجا پیش می آید آن است که آیا مالک می تواند به این حکم معترض شود؟
پاسخ به این سوال مثبت است. و این حق برای مالک وجود دارد و او می تواند ظرف مهلت ۱۰ روز اعتراض خود را به کمیسیون تجدید نظر ارائه دهد. طبق قانون، تصمیماتی که از سوی کمیسیون تجدید نظر گرفته می شود قطعی و غیر قابل تجدید نظر است. مگر آنکه مالک بتواند عدم منطبق بودن آن را با قوانین اثبات کند. که در این صورت به شکایت وی در دیوان عدالت اداری رسیدگی خواهد شد.
مجازات ساخت و ساز بدون مجوز در روستاها
برخلاف قانون شهرسازی و شهرداری، در روستاها نظارت کردن بر فعالیت ساخت و ساز مالکین با دهیاری است. که با اعلام تخلف به کمیسیون می توانند، مانع از ساخت و ساز شوند. در صورتی که اثبات شود عملیات ساختمانی بدون اخذ مجوز است، مالک حسب مورد به پرداخت جریمه محکوم می شود. و در صورت عدم پرداخت، رای بر قلع بنا از سوی کمیسیونی که جدا از کمیسیون ماده ۱۰۰ قانون شهرداری ها است، صادر می شود.
اگر مالک پروانه را بگیرد اما اقدام به تغییر کاربری کند عملش تخلف است؟
اگر مالک پروانه ساخت و ساز را با نوع کاربری مسکونی، از شهرداری دریافت کند اما اقدام به ساخت و ساز ملک تجاری و اداری کند که نوع کاربری آن مسکونی نیست، عملش تخلف است البته من باب تغییر کاربری ملک او قابل تخریب است. و نمی توان من باب عدم دریافت مجوز و پروانه ساخت و ساز مالک را جریمه کرد. چرا که او پروانه را گرفته اما خلاف مجوزی که داشته عمل کرده است.
دریافت مشاوره حقوقی ملکی
مالکین ملک زمانی که تصمیم به ساخت و ساز ملکی می گیرند ملزم هستند که از شهرداری پروانه ساخت و ساز اخذ کنند. تا عملیات ساختمانی و عمرانی آنها مجاز باشد. و به موجب آن بتواند پایان کار ساختمانی دریافت کنند و به جریمه ای که در قانون شهرداری ها بدان اشاره شده محکوم نشوند و من باب تخریب که در شرایطی ممکن است از سوی شهرداری صادر شود بنای خود را از دست ندهند.
مرکز حقوقی ملکبانان با مدیریت وکیل فرشته محمد حسینی، در تلاش است که به همکاری وکلای متخصص و زبده خدماتی را در حوزه پرونده های پیچیده ملکی به شما عزیزان ارائه دهد. از آنجایی که پرونده های ملکی از حساسیت زیادی برخوردار بوده مسلما وجود وکیل متخصص و زبده می تواند راهگشای خوبی برای حل مشکلات حقوقی ملکی باشد. شما می توانید جهت برخورداری از خدمات تیم حقوقی ما، از طریق راه های ارتباطی که در سایت به آن اشاره شده با ما در تماس باشید.
