گاهی اوقات موجر یا مستاجر در انجام تعهدات خود نسبت به طرف دیگر کوتاهی میکنند، از همین رو میتوان در قرارداد اجاره برای شرایط این چنینی جرایمی را در نظر گرفت. در قرارداد اجاره بحث تعیین و محاسبه جریمه دیرکرد اجاره، تخلیه خانه و پرداخت ودیعه توسط موجر، موارد قابل توجهی هستند.
جریمه دیرکرد در قرارداد اجاره در چه مواردی تعریف میشود؟
جریمه دیرکرد در اجاره نامه هم برای موجر و هم برای مستاجر قابل تعریف است. در خصوص مستاجر، جریمه دیرکرد تخلیه خانه و برای مالک جریمه تاخیر در بازگرداندن ودیعه (مبلغ رهن) به مستاجر در قانون در نظر گرفته شده است.
یک سوال متداول این است که آیا برای تاخیر در پرداخت اجاره ماهیانه میتوان جریمه تعیین کرد؟ پاسخ منفی است. البته به در خواست موجر میتوان بندی را در قرارداد اضافه کرد که در صورت تاخیر در پرداخت اجاره ماهیانه، موجر میتواند مبلغ اجاره بها را از ودیعه قرض الحسنه (رهن) برداشت کند.
دقت کنید که در این حالت نیز در عمل جریمه ای برای تاخیر در پرداخت اجاره ماهیانه تعیین نشده است. صرفا موجر میتواند معادل اجاره پرداخت نشده را از ودیعه برداشت کند.
بنابراین میتوان گفت موضوع جریمه دیرکرد در قرارداد اجاره صرفا مربوط به پایان مدت اجاره و عدم عمل به تعهدات از سوی طرفین (دیرکرد در تخلیه از سوی مستاجر یا اگر مالک ودیعه را ندهد) است.
روال قانونی اقدام برای وصول جریمه دیرکرد در قرارداد اجاره چگونه است؟
روال قانونی دریافت جریمه دیرکرد تخلیه ملک و جریمه تاخیر در پرداخت مبلغ ودیعه قرضالحسنه تفاوتهایی دارند. به همین دلیل ابتدا روال دریافت جریمه در صورتی که مالک مبلغ ودیعه را ندهد توضیح داده میشود، سپس مراحل کار در صورت تاخیر در تخلیه ملک را توضیح میدهیم.
روال قانونی اقدام برای جریمه تاخیر پرداخت ودیعه
در صورتی که مستاجر آماده تخلیه کردن ملک هست اما موجر به هر دلیل نمیتواند ودیعه یا همان رهن را به مستاجر پرداخت کند، مستاجر باید طبق روال زیر عمل نماید:
بعد از تخلیه ملک کلید را به مشاور املاک تحویل دهید.
از مشاور املاک رسید تحویل کلید و تخلیه ملک را دریافت کنید.
دو نفر شاهد بالغ (مرد) داشته باشید و رسید را امضا کنند.
اظهارنامهای رسمی مبنی بر اینکه ملک را در موعد مقرر تخلیه کرده و کلید را به مشاور املاک تحویل دادهاید تنظیم کرده و برای موجر ارسال کنید.
در صورتی که مستاجر مراحل بالا را طی کند، میتواند با مراجعه به شورای حل اختلاف و طرح شکایت، برای دریافت جریمه دیرکرد پرداخت ودیعه قرضالحسنه اقدام کند.
روال قانونی اقدام برای جریمه دیرکرد تخلیه خانه
در صورتی که مستاجر به هر دلیل در موعد مقرر ملک را تخلیه نکند، مالک میتواند برای دریافت جریمه اقدام کند. اگر بندی در قرارداد برای این موضوع ذکر شده باشد کار مالک بسیار راحت است.
خیلی اوقات شاهد آن هستیم که موجر و مستاجر اقدام به نوشتن اجاره نامه دستی میکنند و به علت عدم تسلط روی مباحث حقوقی و نداشتن تجربه لازم، بعضی از موارد را در اجاره نامه قید نمیکنند. یکی از این موارد اجازه برداشت جریمه دیرکرد تخلیه خانه از روی مبلغ ودیعه است.
میتوان برای راحتتر کردن کار موجر جهت دریافت جریمه دیرکرد تخلیه ملک، این بند را در قرارداد اجاره خانه ذکر کنید:
در صورتی که عبارت فوق در اجاره نامه نوشته نشده باشد، موجر از نظر قانونی نمیتواند مبلغ جریمه را از ودیعه کسر کند. در این حالت موجر باید با ارسال یک اظهارنامه رسمی به مستاجر اعلام کند که طبق قرارداد، ملک در تاریخ مقرر تخلیه نشده و جریمه دیرکرد تخلیه شامل حال مستاجر است.
مالک بعد از ارسال این اظهارنامه میتواند از طریق شورای حل اختلاف جهت وصول جریمه اقدام کرده و پس از تعیین تکلیف از سوی شورای حل اختلاف، مبلغ جریمه را از رهن کسر کند.
میزان جریمه دیرکرد تخلیه خانه و تاخیر در بازپرداخت ودیعه را چطور تعیین کنیم؟
نکته بسیار مهم در تعیین میزان جریمه این است که این مبلغ باید محرک باشد. یعنی مبلغ جریمه باید به نحوی تعیین شود که طرف مقابل را به سمت اقدام مقتضی (تخلیه ملک یا بازپرداخت رهن) هدایت کند.
نکته بعدی این است که گاهی میزان جریمه دیرکرد برای موجر و مستاجر را یکسان تعیین میکنند که این کار نمیتواند درست باشد. چرا که مبنای تعیین جریمه برای مستاجر باید مبلغ اجارهی ماهانه و برای موجر مبلغ رهن باشد.
در ادامه روش تعیین جریمه دیرکرد تخلیه خانه و جریمه عدم پرداخت ودیعه را با مثال توضیح میدهیم.
جریمه دیرکرد تخلیه خانه را چطور محاسبه کنیم؟
فرض کنید مستاجر ۱۰۰ میلیون تومان رهن و ماهی ۱ میلیون ۵۰۰ هزار تومان اجاره میدهد. از آن جایی که موجر مبلغ رهن را نزد خود نگه داشته، بنابراین جریمه باید صرفا بر اساس اجاره ماهیانه تعیین شود. پس ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان را بر ۳۰ (تعداد روزهای ماه) تقسیم میکنیم تا اجاره روزانه بدست آید.
در مثال بالا میزان اجاره روزانه معادل ۵۰ هزار تومان است. همانطور که گفتیم مبلغ جریمه باید محرک مستاجر برای تخلیه ملک باشد. پس این جریمه را چیزی در حدود ۳ تا ۴ برابر مبلغ اجاره روزانه، یعنی ۱۵۰ تا ۲۰۰ هزار تومان تعیین میکنیم.
نکته مهم: مستاجر تا زمان تخلیه ملک، باید علاوه بر جریمه تاخیر روزانه، اجاره ملک را نیز پرداخت کند. در نتیجه در مثال بالا، اگر جریمه روزانه را ۲۰۰ هزار تومان تعیین کنیم، مستاجر در صورت عدم تخلیه ملک پس از پایان قرارداد، باید هر روز معادل ۲۵۰ هزار تومان پرداخت کند.
جریمه عدم بازپرداخت ودیعه را چطور محاسبه کنیم؟
همانطور که گفتیم مبنای تعیین این جریمه باید بر اساس مبلغ رهنی باشد که در اختیار مالک قرار دارد. همینطور این جریمه باید به گونهای تعیین شود که محرکی باشد برای موجر جهت بازپرداخت مبلغ ودیعه.
بنابراین برای تعیین این جریمه، ابتدا سود بازار (۳ درصد) را ملاک کار خود قرار میدهیم. فرض کنید مبلغ ۱۰۰ میلیون تومان به عنوان ودیعه قرضالحسنه در اختیار مالک است. سود ۱ ماهه آن معادل ۳ میلیون تومان و سود روزانه آن ۱۰۰ هزار تومان است.
در نتیجه با در نظر گرفتن اینکه مبلغ جریمه باید محرک باشد، میتوان جریمه تاخیر روزانه را چیزی در حدود ۳۰۰ هزار تومان تعیین کرد. همانطور که میبینید تعیین جریمه یکسان برای موجر و مستاجر عادلانه نیست.
اگر سوالی در خصوص جریمه دیرکرد تخلیه خانه یا جریمه عدم پرداخت ودیعه از سوی مالک دارید، در بخش نظرات در انتهای این پست مطرح کنید.
اگر مستاجر اجاره را دیر پرداخت کند خسارت باید پرداخت کند؟
پاسخ منفی است. البته به درخواست موجر میتوان بندی را در قرارداد اضافه کرد که در صورت تاخیر در پرداخت اجاره ماهیانه، موجر میتواند مبلغ اجاره بها را از ودیعه قرض الحسنه (رهن) برداشت کند.
خسارت عدم تخلیه مستاجر چگونه محاسبه میشود؟
نکته بسیار مهم در تعیین میزان جریمه این است که این مبلغ باید محرک باشد. یعنی مبلغ جریمه باید به نحوی تعیین شود که طرف مقابل را به سمت اقدام مقتضی (تخلیه ملک یا بازپرداخت رهن) هدایت کند. در ادامه روش تعیین جریمه دیرکرد تخلیه خانه و جریمه عدم پرداخت ودیعه را با مثال توضیح میدهیم.
دریافت مشاوره حقوقی ملکی
مرکز حقوقی ملکبانان، با مدیریت وکیل فرشته محمد حسینی، مجموعه ای از بهترین وکلای پایه یک دادگستری در مشهد هستند که به دلیل تمرکز خاص خود بر کلیه امور ملکی و تبحر ویژه در حقوق املاک بهترین گزینه پیش روی شما برای کسب مشاوره حقوقی ملکی به شمار می آیند. در مجموعه ما می توانید به تناسب نیاز و شرایط خود در هر بستری که برای شما مناسب تر است مشاوره حضوری، تلفنی و آنلاین با بهترین وکیل الزام به تحویل مورد اجاره در مشهد داشته باشید. جهت دریافت اطلاعات بیشتر کافی است با متخصصان ما در مرکز حقوقی ملکبانان تماس بگیرید.
